helder grenzen stellen

Aanpassen of begrenzen?
Heldere grenzen stellen draait om dynamisch evenwicht tussen zorg voor jezelf & zorg voor de ander. Twee polariteiten die continu balans zoeken. Alsmaar vriendelijk blijven naar je omgeving en je eigen behoeften verwaarlozen doet geen mens goed. En egoïstisch strijden voor je eigen hachje stuit al gauw tegen de borst. We kennen als mens twee fundamentele behoeften: autonomie & verbinding.
Ieder mens wil vrij zijn om trouw aan zichzelf de eigen koers te bepalen en te volgen.
En tegelijk heeft elk mens behoefte aan verbinding en saamhorigheid. We willen ons geliefd voelen en bij onze relatie(s), familie en vriendengroep horen. De een neigt meer naar autonomie, de ander meer naar verbinding.
* Pas jij jezelf ‘pleasenderwijs’ aan en geef je wel heel veel ruimte uit angst voor verlating?of
* Begrens je op voorhand uit angst voor te veel intimiteit en verbinding?
Hoe meer je in verbinding bent met jezelf, hoe moeitelozer je heldere grenzen stelt in contact met de ander, in de maat die jou goed doet. 

Harmonie & Conflict
Conflicten vermijden is net zomin handig als verongelijkt of overdreven de strijd aangaan.
Voor jezelf opkomen is niet hetzelfde als tegen de ander zijn. Een masker van aardigheid vormt geen basis voor oprecht contact. Opgekropte woede zorgt voor vermoeidheid die zelfs chronisch kan worden. De meesten die kampen met overspanning of burn-out hebben moeite met confronteren. Deze mensen hebben kennelijk ‘de gebruiksaanwijzing van boos’ onvoldoende van huis uit meegekregen. Harmonie is mooi, maar zachte heelmeesters maken stinkende wonden.
Ik bedoel natuurlijk geenszins de gewelddadige uiting van boosheid en haat.
Wèl ben ik een groot voorstander van agressie in de vredelievende zin des woord voor behoud van vitaliteit. Agressie komt van het Latijnse ad gredere en betekent ergens op af gaan.
Je maakt dan een vooruit-beweging om assertief voor jezelf op te komen. Niet tegen de ander, maar vóór jezelf. Door initiatief te tonen blijf je trouw aan jezelf en houd je je innerlijk vuur brandend.
Je toont moed door letterlijk en figuurlijk te gaan staan voor je eigenheid.

"alleen jij hebt de kracht om je leven te veranderen"

Rachel Hollis 📕 | laat je zien

Ongevraagd helpen
Ook als hulpverlener, zus, buurvrouw, mantelzorger of vriendin blijkt het nodig om op tijd duidelijke grenzen te stellen aan je dienstbaarheid. Je voelt je mogelijk verplicht anderen hoe dan ook te helpen. Daar ontleen je waardering en trots aan. ‘Kijk eens mama, ik draag de hele wereld op mijn schouders’. Het lijkt altruïstisch maar hierachter schuilt egoïsme en dit gedrag leidt tot zelfverwaarlozing. ‘Jij moet mij goedkeuren voor mijn goeie gedrag’, is de behoeftige vraag. 
Jij en ik moeten helemaal niets. De ander niet méér helpen dan wordt gevraagd is meer dan genoeg.
Door ongevraagd te adviseren, te helpen of problemen over te nemen benadruk je veronderstelde machteloosheid van de ander. Als helper raak je oververmoeid van het alsmaar geven en de ander wordt  nog afhankelijker door redding van buitenaf in plaats van eigen kracht aan te boren.
Dit kun je dan ook geen evenwaardige relatie meer noemen. Het gaat niet om het voeden van de machteloosheid, maar om het appél doen op ieders eigen vermogens en mogelijkheden. 

Ruimte innemen
Dit gaat over het beheren van de ruimte die jou goed doet. Je komt voor jezelf op zonder de ander tekort te doen. Je zorgt voor je eigen behoefte in open contact met de ander. Geen kruisjes in je buik sparen! Telkens als je ‘toe maar’ of ‘laat maar’ denkt en jouw grens laat overschrijden doe je jezelf tekort en kun je jezelf verbeelden dat er een streepje in je buik komt. En bij het vijfde streepje een dwarse streep. Zo krijg je een heleboel kruisjes in je buik. Deze opgekropte boosheid komt er meestal op het verkeerde moment op de verkeerde plaats en bij de verkeerde persoon heftig uit. In plaats van toe maar of laat maar zeg je liefst meteen bijvoorbeeld: ‘Dit heb ik liever niet, wil je alsjeblieft…’. Eventuele irritatie of boosheid krop je niet langer op. Er is geen onderdrukte boosheid en daardoor kun je op vriendelijke toon je grens aangeven en op tijd zeggen wat je te zeggen hebt. Dit bevordert open en eerlijke communicatie. Deze koninklijke gedragsstijl lukt mijzelf echt niet elke dag. Ik schrijf over dat wat ik zelf heb te leren of in het verleden had te leren. We teach what we need to learn.

Gezonde grenzen
Om gezonde grenzen te stellen heb je nodig de angst achter te laten dat je partner, familie of vrienden kwijtraakt als je voor je eigen behoeften zorgt. Of de veelgehoorde angst de ander te kwetsen. Of je wijst jezelf af bang om als egoïst gezien te worden. Je leerde ooit dat je dienstbaar en onbaatzuchtig hoorde te zijn. Egoïsme is onbetamelijk en luiheid mag al helemaal niet. Maar... ieder mens heeft het recht op initiatief en ook het recht op weigering. Durf je die vrijheid te nemen?
Kun je een NEE ofwel een grens aangeven en ontvangen? Ga je staan voor jouw waarden en behoeften? Niet met de ruggen tegen elkaar, maar juist in contact met de ander zeggen wat je te zeggen hebt. Voor een veilig thuisgevoel zijn duidelijke grenzen belangrijk. Als de afbakening te krap is, krijg ik het Spaans benauwd. En als de afbakening er nauwelijks is, voel je je verloren lopen: 'wie zorgt er dan in dat grote open veld voor mij?'. Ik ben meer bekend met het tweede, weinig grenzen. Jouw wijze lijf vertelt precies waar je de paaltjes het best kunt plaatsen voor zelfbepaling.

JA zeggen
Het draait meer om echt ja zeggen dan om nee zeggen. Kleur bekennen en benoemen wat jouw voorkeur is. Je uitspreken met alle risico van dien. De kunst is om je niet met andermans zaken te bemoeien maar juist zelf de verantwoordelijkheid te nemen voor je behoeften en welzijn.
Trouw aan jouw opvattingen, waarden en prioriteiten. Anders ben je alsmaar druk met de ander te beschermen, te beïnvloeden of te veranderen terwijl je je nauwelijks bezig houdt met je eigen zaak. Je eigen verlangens schieten er dan bij en de ander kun je niet veranderen. Immers, als ik meen te weten wat het beste voor jou is, dan is mijn aandacht bij jouw aangelegenheden. Wie zorgt er dan voor mij? Ikzelf in elk geval niet. En zaken waar niemand echt invloed op heeft daar kunnen we ons beter niet mee bemoeien. Zonde van de tijd en energie, laat ze... En Ramses Shaffy zong het al: 
laat me mijn eigen gang maar gaan.

Moedig voorwaarts
Het vraagt moed om de ander respectvol te confronteren. Moed om op eigen benen te staan om je tijdsbesteding, leefruimte en prioriteiten te beheren en zo nodig op te eisen om levenslustig verder te kunnen. Het vraagt stevig zelfvertrouwen om je eigen waarde(n) en waarheid te leven. Moed om vrijuit je gedachten en gevoelens te delen en het vertrouwde ‘please-gedrag’ vaarwel te zeggen. Steeds weer balans zoekend tussen alleen & samenzijn. Twee zijden van dezelfde medaille.
Te veel ‘ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken’ voelt niet echt goed. Met te veel volgzaamheid en afhankelijkheid raak je jezelf kwijt. Het draait steeds weer om...

❤️ vrijheid in verbinding ❤️

Inspiratie voor dit blog komt voort uit een mix van de vele boeken die ik las en de podcasts die ik luisterde over persoonlijke ontwikkeling.