zo binnen zo buiten

Non-verbaal contact binnenshuis In de loop der jaren ben ik vooral geïnteresseerd geraakt in wat zich non-verbaal bij mezelf en bij clienten in mijn praktijk op ‘binnenshuis’ afspeelt. Of dit nu meditatie heet, mindfulness, haptonomie, bio-energetica of een andere benaderingswijze is me om het even. De centrale noemer is aandacht, stilte en openheid. Zonder doel waarnemen welke lichaamssensaties en emoties zich aandienen. Letterlijk nemen wat op dit moment lijfelijk waar is. Ons lichaam spreekt boekdelen en liegt nooit! 

Je fysieke woning Voor je lijf van top tot teen kun je de metafoor van huis gebruiken, liefst met een stevig fundament. Met daarin alle organen, botten, spieren, zintuigen, zenuwen, hersenen en niet te vergeten het gemoed en je huid die het omsluit. Binnenhuis liggen, aan de oppervlakte of in de diepte, plezierige herinneringen opgeslagen. Het lichaam kun je beschouwen als 'drager' van gevoelens met vaak een feilloos en onbewust geheugen. Soms kan een geur, een muziekstuk, een foto of een gebaar je plotseling ontroeren. Ook liggen in je lijf in kamertjes waar je nauwelijks komt minder plezierige ervaringen op 'opruiming' te wachten. Je krijgt lichaamssignalen die hiertoe bij je aan de bel trekken. Bijvoorbeeld verkrampte schouders, een dichtgeknepen keel, maagpijn of een nerveus gevoel vragen om aandacht waar je niet omheen kunt. Je vindt het mogelijk (nog) lastig om te weten en wat je voelt en hoe hiermee om te gaan. Het gevoel is nog te vaak ondergeschikt aan het verstand.

Buitenshuis

Buitenshuis is de omgeving, de samenleving, de stad, het dorp, de buurt, je familie, je huis, je school, je werk, je dierbaren en alle verdere relaties en contacten. Vanaf dag een ben je wereldburger en neem je je eigen, min of meer afgebakende, plaats in in het grote geheel. Je identiteit ontwikkelt zich in relatie tot je omgeving. Door een ervaring buitenshuis kan ineens binnenshuis iets getriggerd worden waardoor dierbare herinneringen of juist pijnlijke kwetsuren van vroeger worden aangeraakt. Oud zeer gaan de meeste mensen begrijpelijkerwijs liever uit de weg. We ontwikkelen allerlei afweer-patronen om innerlijke narigheid uit de weg te gaan. Niets menselijks is ons vreemd.

Veilig binnen blijven

Soms voelt het veiliger om binnenshuis te blijven, contact te vermijden en de ophaalbrug omhoog te halen zodat je ongestoord in je ‘burcht’ kunt blijven. Je diepste gemis en grootste verlangen worden dan niet gehoord. Je raakt verkrampt, soms verhard met innerlijke kou. Zo behoud je de illusie van controle, maar mis je contact. En het verlangen naar vriendschap, naar samenzijn, begrip en erkenning is mijns inziens een universeel verlangen. De ander klopt aan je deur? 'Laat je eens zien?' 'Ik wil je graag ontmoeten!' De ander accepteert je al, nu jijzelf nog. Wat helpt je om wel over de brug te komen en de deur van binnenuit te openen?

‘Ik wil je pijn, je chagrijn, wie jij ook bent of nog zult zijn, ik wil het allemaal, niet voor een deel maar helemaal’ Paul de Leeuw

Innerlijke speelruimte Je kunt leren om gedachten, spanningen, emoties gewoon voorbij te laten komen en gaan. Je kunt bewust sensaties aan de oppervlakte opmerken of meer in de diepte waarnemen. Als een stromende rivier die elke seconde verandert. Juist door de tijd te nemen en stil te staan bij wat er zoal stroomt in je lijf komt er ruimte en verzachting. Je kunt (leren) spelen met je naar binnenshuis openstellen in jouw maat en tempo en ook weer afsluiten. En ook openen en afsluiten naar buitenshuis. Soms voor de grens, soms er over. Zo leer je kennen wat voor jou wel of niet goed voelt. Spelenderwijs raak je bekend en vertrouwd met je binnenste en vergroot je je zelfvertrouwen.

Ontmoeten

Als binnen en buiten elkaar ontmoeten in helder, aandachtig en uitnodigend contact ontvouwt je gevoelsleven zich als vanzelf. De huid en de zintuigen vormen het contact met de buitenwereld. Onze ogen, oren, reuk, smaak en tastzin leggen een directe relatie tussen binnen en buiten. Je kunt je terugtrekken bij te veel nabijheid of juist openstellen naar de mensen en de ruimte om je heen.  Een afstandelijke ruwe bejegening voelt wezenlijk anders dan een liefkozende tedere aanraking. Je voelt van nature wat pluis voelt en wat niet. Als het wel goed voelt ontstaat een blij gevoel van wederkerigheid - aanraken en laten (aan)raken - precies in de maat die past. Je adem verdiept zich, verzachting is voelbaar en de huid krijgt glans. Dit geeft een weldadig thuisgevoel.