top of page

helpt huilen?



N.B. Deze tekst gaat over huilen bij volwassenen!

In veel gevallen helpt huilen wel:


Huilen helpt om een beroep te doen op een naaste om in je behoefte aan troost en erkenning van je pijn te voorzien. Bij verlies en rouw stromen de tranen veelal vanzelf. Dit zijn in beginsel geen ziekten. Ook bij vreugdevolle gebeurtenissen, bijv. muziek die je raakt, kan je tot tranen toe ontroeren. Nieuw verlies kan huilbuien versterken omdat vroegere ervaringen van gemis getriggerd worden. Bij het verteren en integreren van liefdesverdriet, afwijzing of scheiding helpt huilen keer op keer tot dat het als voldragen verdriet voelt. Een andere uiting waarbij huilen helpt is de ontlading na een geweldige (sport-) prestatie, bij winst of verlies. En huilen helpt wel degelijk je gezondheid op peil te houden door expressie van emoties die zich aandienen. Expressie voorkomt hopelijk depressie.


Huilen helpt om kenbaar te maken dat je pijn hebt, je verdrietig voelt. Huilen helpt om je behoefte aan troost, aandacht en affectieve bevestiging vervuld te krijgen. Huilen helpt om te laten weten dat je hulp en steun nodig hebt en om een schouder te krijgen waarop je mag uithuilen. Huilen helpt hartzeer en spanning te ontladen en pijn te verzachten. Oud zeer verteren en integreren gaat gepaard met stilletjes huilen. Door te huilen wat er te huilen valt ga je je emotioneel vrijer voelen en dat geeft een opgeruimd gevoel.


Voldragen verdriet Als innerlijke pijn helemaal doorvoeld en uitgehuild is, kan het mogelijk nog wel eens voorkomen dat er tranen komen, maar je kunt het dan voldragen verdriet noemen. Je persoonlijke ontwikkeling krijgt hierdoor een positieve stimulans. Posttraumatische groei is de term die hiervoor wordt gebruikt. Opgeruimd oud zeer dat innerlijk in de weg zat maakt open ruimte voor gemoedsrust en creativiteit. Dat kan als je geleerd hebt en het aandurft om tranen toe te laten als ze zich aandienen. Huilen komt op, blijft zo lang als nodig is en ebt ook weer weg. Net als de golven van de zee. Durf je erop te vertrouwen dat je je eigen leed kunt dragen waardoor je veerkracht toeneemt?


Soms helpt huilen juist niet


· Mensen die kampen met depressie of burn-out huilen veel en dat geeft jammergenoeg lang niet altijd een opgelucht gevoel. Er lijkt geen eind te komen aan de verdrietige machteloosheid en bijna verslavende hulpeloosheid. Er wordt soms zoveel en vaak gehuild dat de omgeving het moeilijker op kan brengen om troostend tegemoet te komen terwijl je dat dan juist zo nodig hebt. Helaas tot nog meer verdriet van degene die kampt met depressie en van hun naasten.


· Doen alsof je verdrietig bent terwijl je kwaad bent. Vrouwen die als meisje niet boos mochten zijn huilen terwijl ze gefrustreerd zijn. Dit noem ik een omweg die leidt tot onduidelijke communicatie. Door te huilen probeer je te bereiken wat je met boosheid (nog) niet aandurft. Met het uiten van verdriet leg je de verantwoordelijkheid voor je narigheid op het bordje van de ander. De ander wordt daardoor opgezadeld met een schuldgevoel. Dit gebeurt overigens te goeder trouw en volledig onbewust. Mensen hebben de gezonde ‘gebruiksaanwijzing’ van verdriet of boos nog niet geleerd. Angst voor directe communicatie en conflicterende confrontatie zorgt voor een huilbui in plaats van heldere taal gebruiken om gezonde grenzen aan te geven en om je autonomie te bevorderen.


· Mensen die zichzelf verliezen in eindeloze dramatische verhalen en overspoeld worden met huilbuien. Je kunt dan niet verstandelijk bewust (met gevoel doorstraalde rede) ervaren wat er in je binnenwereld gebeurt. Je bent dan van top tot teen emotioneel zonder dat het gezond verstand eraan te pas komt. Met de woorden vreselijk en verschrikkelijk wordt de valse hoop op bevrijding van innerlijke pijn benadrukt. Het alsmaar herhalen van verhalen over pijnlijk gemis in het verleden. Of door maar te blijven piekeren en dreiging op de toekomst te plakken. Nog steeds is er geen sprake van directe beleving van je gevoelsleven in het hier en nu.


· Sommige mensen hebben kennelijk een 'open zenuw' waardoor ze heel gemakkelijk meehuilen met vreemden, bij materiële probleempjes of op het oog onbenullige zaken.

· Als er sprake is van chronische rouw kan huilen ook tegen je gaan werken. Het heimwee en verlangen naar de overledene of definitief afwezige geliefde blijft alsmaar doorgaan. Dan is er nog geen ruimte om na het verlies je eigen leven op jouw manier op te pakken.


· Als je jezelf hulpeloos identificeert als slachtoffer van je ziekte, aandoening, verlies, et cetera. Daardoor kun je iets uit de weggaan, wat juist echt zou helpen door het wel aan te kijken. Je ontvlucht de realiteit en verliest het contact met je gezonde zelf en met wat er allemaal wel is in je leven. Dit overkomt mensen die vroeger helaas niet geleerd hebben om zelf verantwoordelijkheid te dragen voor de realiteit. En voor de gevoelens en behoeften die daarbij horen.


· Hormonen spelen ook een rol. Vrouwen huilen door hormonen aangestuurd vaker premenstrueel en ook tijdens de overgang. En dan vaak wat ik noem 'uit de maat'. De omgeving heeft niet altijd compassie met dat (maandelijks) ‘getreur’. Bij mannen heeft testosteron juist een remmend effect op huilen. Ook mensen met hersenletsel huilen geregeld omdat het brein hormonaal anders en emotioneler dan ‘normaal’ reageert.


· Ook zijn er mensen die huilen inzetten om de ander manipulatief te bewegen richting eigen behoefte om hun zin te krijgen. ‘Als ik er zielig bij huil heb ik meer kans van slagen dat aan mijn behoeften wordt voldaan’. Dat kun je vals sentiment noemen. Niets menselijks is ons vreemd.


. En wie krokodillentranen huilt doet alsof iets haar veel verdriet doet of sterk aangrijpt, terwijl het haar in werkelijkheid onverschillig laat. Krokodillentranen huilen verwijst bijvoorbeeld naar geveinsde tranen, gehuichelde smart of gespeeld berouw. Deze uitdrukking verwijst naar de veronderstelde huichelachtige tranen van een krokodil tijdens het opeten van een prooi.


· Huilen op het werk werkt als regel niet in je voordeel. Bij werk-gerelateerde activiteiten wordt huilen in de meeste werkculturen niet gewaardeerd. Persoonlijk verlies, zoals een scheiding of het overlijden van een geliefd persoon, wordt tijdelijk geaccepteerd. Tranen op de werkvloer worden overwegend als onprofessioneel en emotioneel niet-intelligent gezien. Zeker bij conflicten biedt het weinig soelaas. Er wordt al dan niet terecht getwijfeld aan iemands draag- en veerkracht.


Verschil in huilen waarnemen

Vaak kun je verschil in huilen zintuiglijk waarnemen.

- Actueel verdriet klinkt en voelt anders aan dan huilen over kwets-uren van vroeger.

- Je kunt opmerken of het even gauw ontluchten is of diep door-huilen tot de bodem.

- Klaaglijk janken (van dit woord houd ik sowieso niet) klinkt en voelt heel anders dan

stilletjes wenen, schreien of snikken.

- Wat valt jou op? Ken jij nog meer verschillen?


HaptoCoaching

Via de tastzin kom je als mens in contact met je lijfsignalen, gevoelsleven en behoeften. Je leert deze serieus te nemen en hiervoor zelf verantwoordelijkheid te dragen. HaptoCoaching draagt bij aan lichaams-bewustzijn en emotionele weerbaarheid. Ernstige klachten en (psychische-) ziekten vragen gespecialiseerde en multidisciplinaire hulp. Daarvoor volgt vanzelf tijdige en gerichten doorverwijzing.


Smartlappen Bij het schrijven van dit blog komt alsmaar het liedje van Corrie Konings bij me op: 'Huilen is voor jou te laat' en ook 'Een man mag niet huilen' van ...? 🎵 Deze liedjes heten niet voor niets smart-lappen. Ik vind het heerlijk om luidkeels mee te zingen. Ook daardoor kun je je hart luchten en opknappen. En evengoed het luisteren of meezingen met een Stabat Mater of 'Wir setzen uns mit Tränen nieder' doet me goed. 🎶 Zeker met Pasen in zicht. Ik zing -meer ingetogen- in twee koren de koralen mee van de Matthäus Passion. Prachtige ode aan het lijden doorvoelen, waar ieder mens vroeg of laat mee te maken krijgt. Aan het mogen wenen, schreien en huilen. En aan de belofte dat juist daardoor heling plaatsvindt.


Vragen, reacties en aanvullingen Als je, al dan niet als collega-begeleider, andere of aanvullende kennis of ervaring hebt over huilen hoor of lees ik dat graag.


Verantwoording: deze tekst is niet gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, evenmin uit mijn duim gezogen. Wel is het een samenvatting van jarenlange opgedane kennis en (haptotherapie-) doorleefde ervaring. Gert Klabbers attendeerde me naar aanleiding van dit blog via LinkedIn op een wetenschappelijk artikel van zijn hand: Haptotherapy and crying: an exploratory study. http://ijhh.org/wp-content/uploads/2021/12/Haptotherapy-and-crying-an-exploratory-study-1.pdf


Inspiratie uit onder meer deze boeken :

📕 Verdriet is nooit een eindstation van Charlotte C. Querido

📕 Troostrijke tranen van Mariannen Williamson

📕 Troost vragen, krijgen en ontvangen van Riekje Boswijk

📕Emotieregulatie van Nelleke Nicolai 📕Posttraumatische groei van Anja Jongkind en Greet Vonk



bottom of page